Als kinderen in Nederland leren lezen, dan leren ze de klanknaam van de letters:
buh – duh – mmm – ssss enz.
Zodra je er een paar kent, dan kun je ze achter elkaar plakken en zo ‘ontdekken’ wat er staat.
kaas >> kuh – aaaah -ssss >> “kaas” (Jee, ik weet wat er staat!)
Dit wordt hakken en plakken genoemd met als variatie daarop zingend lezen.
Woorden worden op die manier stuk voor stuk steeds ‘gedecodeerd’. En dat is best een moeizaam proces, zeker in het begin. De vlag kan dan ook uit als je kind voor het eerst een woord ‘zomaar’ herkent! Zomaar “BAM’ weet wat er staat. Vanaf dat moment wordt er niet meer gehakt en geplakt :))). En hoe meer woordjes een kind op die manier zomaar “BAM” herkent, hoe vlotter het lezen gaat en hoe leuker het wordt.
Maar… om iets te herkennen moet je het eerder gezien hebben en dat moet je ook nog weten! Je moet dus die eerder ‘waarneming’ wel ergens opgeslagen hebben.
Je brein moet kunnen denken: “Hé, die heb ik eerder gezien, die weet ik wel.”
Hoe weet ons brein dat?
Dat komt doordat we van woorden, als ze vertrouwd beginnen te worden, een soort plaatje opslaan in ons brein. Dat plaatje noemen we een ‘visueel woordbeeld‘.
Visueel, omdat je het als het ware voor je ziet.
Meer hierover lees je in in het artikel “Our brains sees words as a picture”.
Als je woorden moet gaan schrijven, dan zie je ook dat het woordje ‘trijn’ er raar uit ziet. Als je het hardop leest (hakt en plakt) dan klinkt het goed, maar het ziet er niet goed uit. Blijkbaar is ons visuele brein in staat om vast te leggen hoe het woord eruit hoort te zien, los van hoe het klinkt.
Blijkbaar is dat woordbeeld dus niet alleen heel handig voor lezen, maar ook voor spelling.
Helaas werkt dit niet bij iedereen zo. Sommige mensen (jong en oud) leggen veel minder makkelijk zo’n visueel woordbeeld vast. Die onmiddellijke herkenning “BAM”, komt dus niet of veel trager op gang. En ook een woord dat al (veel) vaker gezien is, moet weer opnieuw worden geanalyseerd…. moeizaam gehakt en geplakt worden. Dat is balen!! Zo kom je nooit aan je AVI-niveaus!
Andere aanpak van leren lezen
Nou komen er gelukkig steeds meer aanwijzingen dat we kinderen die dat ‘visuele’ pad niet vanzelf of maar moeizaam vinden, toch die visuele strategie kunnen leren.
Ik maak daarvoor gebruik van twee verschillende manier van werken.
De eerste komt uit Engeland en die noemen ik “Spellen met je oren dicht”.
Je kind gaat leren om woorden te lezen zonder de klanknamen van de letters. De nadruk komt helemaal te liggen op kijken en onthouden wat je gezien hebt.
De twee methode begint met voelen. Deze methode is vooral ontwikkeld voor jonge kinderen in groep 2 en 3.
Meer hierover lees je in het artikel: Een andere aanpak van dyslexie.
Deze andere manier van leren lezen en spellen is vaak een uitkomst voor kinderen die het op de ‘gewone’ manier maar niet lijke te leren.
Ken jij of heb jij een kind dat ook zo blijft worstelen met lezen en spelling?
Neem dan voor meer informatie over deze andere manier van werken contact op met:
Jorien Koedam
abcTaalGoirle
013-5340755 of
jorien@abctaalgoirle.nl